Türk İş Hukukunda Alt İşveren (Taşeron) İlişkisi Ve Muvazaa Sorunu

Türk çalışma hayatında özellikle 2000 yılından itibaren günden güne artan alt işveren ilişkileri, Türk yargısını muvazaa uyuşmazlıklarıyla yoğun bir şekilde meşgul etmeye devam etmektedir. 2006 yılında İş Kanununun 2. maddesine eklenen 8. ve 9. fıkralar ile alt işverenlik ilişkileri bakımından kamu kurum ve kuruluşları ayrıcalıklı bir konuma getirilmiş idi. 2014 yılında 6552 sayılı kanunla İş Kanununun 112. maddesinde yapılan değişiklikle 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62. maddesinin e bendine eklenen hükümlerle söz konusu eşitliğe aykırı bu durum giderilmiştir. Konuya ilişkin yapılan bu düzenlemelerin ardından, 2017 yılında kamu kurum ve kuruluşlarıyla il özel idareleri ve belediyelerde 4734 sayılı Kanun ve diğer mevzuat hükümleri gereğince personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından 4.12.2017 tarihi itibari ile çalıştırılmakta olanlara, Kanunda belirtilen koşullar çerçevesinde anılan kuruluşların kadrolarına geçiş hakkı tanınmıştır. Bunların yanı sıra, 2019 yılında 7166 sayılı Kanun ile kıdem tazminatı ödeyen kamu idareleri ile ilgili kamu kurumları arasındaki kıdem tazminatı ödenmesine ilişkin olarak doğan rücu ve tahsil ilişkisinin düzenlendiği İş Kanununun 112. maddesinde değişiklik yapılmıştır. Yapılan bu değişiklikle, kamu kurumlarının alt işveren işçileri için ödemiş olduğu kıdem tazminatı miktarının alt işverene rücu edileceğine dair alt işverenlik sözleşmesinde açık bir hükme yer verilmemişse rücunun mümkün olmadığı düzenlenmesi getirilmiştir. Ne var ki anılan hüküm, Anayasa Mahkemesi'nin 19.9.2019 tarihli, 2019/42 E. ve 2019/73 K. sayılı kararı ile kamu ile özel işverenler arasında eşitlik ilkesine aykırı bir düzenleme getirildiği gerekçesiyle iptal edilmiştir. Yukarıda kısaca bahsedilen tüm düzenlemelere göre çalışma hayatında ortaya çıkan değişik hukuki ve sosyal gelişmeler, çalışmamızın ilgili kısımlarında değerlendirilerek işlenmiştir. Kitabın mevzuat kısmında da gerekli değişiklikler yapılmış olup, ayrıca uygulamacıların yararlanması açısından Yargıtay'ın 7. 9. 21. ve 22. Hukuk Dairelerinin alt işverenliğe ilişkin güncel ve önemli kararları eklenmiştir.