Türk Devletindeki Kadın Hükümdar Sultan Raziye (1236-1240)

"Sultan Raziye Begüm’ü ve faaliyetlerini konu edinen çalışmalar olmakla birlikte, bugüne kadar ülkemizde müstakil bir kitap içerisinde değerlendirme yapılmamıştır. Bu çalışmalar daha ziyade faaliyetlerine kısa kısa yer veren yazılar olmuştur. Üzerinde yoğun olarak durulan hususlar, onun taht için tercih edilmesinin dikkat çekici oluşu ve babası İl-tutmuş’un tercihinin nedenleri olmuştur. Ancak bunlardan ziyade Raziye Begüm’ün devlet içerisinde kurmaya çalıştığı nizam, etkin bir mücadele ortaya koyması ve direniş özellikleri gözden kaçırılmıştır. Şahsi özelliklerinin ondan yana bir tercih geliştirilmesine etki ettiği kaynakların tamamının üzerinde mutabık kaldığı bir husustur. Bu çalışma, Raziye Begüm’ün tahta çıkarılmasını, Hindistan’daki Türk devlet kültürünün süreç içerisindeki gelişimi ve devletin devamını esas kabul eden bir anlayışın yerleşmesi üzerinden görme imkânı da sunmaktadır. Söz konusu anlayış, İslâm devlet anlayışının bünyeye dâhil edilmesiyle birlikte daha da zenginleşmiş ve çeşitlenmiştir. Öyle ki İl-tutmuş da kızını taht için veliaht ilan ettiğinde, bir hükümdarın kızını veliaht ilan etmesinin İslâm tarihinde görülmediğini ifade ettiklerinde onun kendi devlet kültürünün ve anlayışının gereği olarak hareket ettiği görülmektedir." - Önsözden