Komünizm Sonrası Dönemde Orta Asya'da İslamcılık

Orta Asya’da Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından toplumsal tabanda yükselen İslami uyanış talebi bölgeye çağdaş İslami akımların girmesini ve bu akımların etkilediği İslamcı örgütler ve yapılanmaların gözlenmeye başlamasına sebebiyet vermiştir. Çalışmanın ana fenomenolojisi, ideoloji olarak İslamcılık kaynaklı ortaya çıkan kavramsallaştırma üzerinden değerlendirilmiştir. Orta Asya’da İslam’ın erken tarihi ve bölgenin Çarlık Rusyası tarafından işgalinden Sovyetler Birliği’nin dağılmasına kadar olan zaman diliminde toplumsal dinamizm kaynağı olarak İslam’ın içinden geçtiği süreç karşılaştırmalı tarih yöntemi ile anlamlandırılmaya çalışılmıştır. Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından günümüze kadar olan süreçte Orta Asya devletleri ve toplumlarıyla İslamcı ideolojiden beslenen örgüt ve yapılar arasındaki ilişki ele alınmış ve güncel durum sosyolojik perspektiflerle desteklenen uluslararası ilişkiler teorileri çerçevesinde analiz edilmiştir. Çalışmada Orta Asya’da İslamcılığın siyasal alanı etkileyen yönleri uluslararası sistem, devlet, devlet-dışı yapılar ve toplum olmak üzere dört analiz düzeyi göz önünde bulundurularak ele alınmıştır. Araştırma, Orta Asya’da ideoloji olarak İslamcılığın; devletler, devlet-dışı örgütler ve toplum arasındaki etkileşimi nasıl şekillendirdiğini siyasi tarih anlatımı ve güncel uluslararası ilişkiler analizleri yardımıyla ortaya koymuştur.