İnsancıl Hukuk Çerçevesinde Çocuk Askerler Sorunu

KISALTMALAR GİRİŞ I. BÖLÜM İNSANCIL HUKUKTA SİLAHLI ÇATIŞMANIN TÜRLERİ VE BİREYLERİN STATÜLERİ 1.1. SİLAHLI ÇATIŞMANIN TÜRLERİ 1.1.1. ULUSLARARASI SİLAHLI ÇATIŞMALAR 1.1.2. ULUSLARARASI NİTELİKTE OLMAYAN/ İÇ SİLAHLI ÇATIŞMALAR 1.2. SAVAŞÇI-SİVİL AYRIMI(COMBATANTS-CIVILIANS) 1.2.1. SAVAŞÇILAR(COMBATANTS) 1.2.1.1. DÜZENLİ SİLAHLI KUVVETLER, MİLİS VE GÖNÜLLÜ BİRLİKLER, LEVÉE EN MASSE 1.2.1.1.1. SAVAŞMAYANLAR(NON-COMBATANTS)VE ÇATIŞMA DIŞI KALANLAR(HORS DE COMBAT) 1.2.1.2. SAVAŞ ESİRLERİ(PRİSONERS OF WAR) 1.2.1.3. İMTİYAZSIZ SAVAŞÇILAR (UNPRİVİLEGED COMBATANTS) VE HUKUK DIŞI SAVAŞÇILAR(UNLAWFUL COMBATANTS) 1.2.1.3.1. CASUSLAR(SPİES) 1.2.1.3.2. PARALI ASKERLER(MERCENARİES) 1.2.1.3.3. GERİLLALAR(GUERİLLAS) 1.2.2. SİVİLLER(CİVİLİANS) 1.3. DEĞERLENDİRME II. BÖLÜM ÇOCUK HAKLARI VE ÇOCUK ASKERLER 2.1. ÇOCUK VE ÇOCUK HAKLARI 2.2. ULUSLARARASI HUKUK METİNLERİNDE ÇOCUK ASKERLER 2.2.1. CENEVRE SÖZLEŞMELERİ EK PROTOKOLLERİ 2.2.2. ÇOCUK HAKLARINA DAİR BM SÖZLEŞMESİ 2.2.3.ÇOCUK HAKLARINA DAİR BİRLEŞMİŞ MİLLETLER SÖZLEŞMESİ’NE EK ÇOCUKLARIN SİLAHLI ÇATIŞMALARA DAHİL OLMAMALARI İLE İLGİLİ İHTİYARİ PROTOKOL 2.2.4. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ (UCM) ROMA STATÜSÜ 2.2.5. AFRİKA ÇOCUK HAKLARI VE REFAHI SÖZLEŞMESİ 2.2.6. CAPE TOWN PRENSİPLERİ 2.2.7.SİLAHLI KUVVETLER VE SİLAHLI GRUPLARLA İLİŞKİLİ ÇOCUKLAR HAKKINDA PARİS PRENSİPLERİ 2.2.8.BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ÇOCUK ADALET SİSTEMİNİN UYGULANMASI HAKKINDA ASGARİ STANDART KURALLAR (PEKİN KURALLARI) 2.2.9. ILO 182 NO’LU EN KÖTÜ BİÇİMLERDEKİ ÇOCUK İŞÇİLİĞİNİN YASAKLANMASI VE ORTADAN KALDIRILMASINA İLİŞKİN ACİL EYLEM SÖZLEŞMESİ 2.3. ÇOCUK ASKER KULLANIMININ SEBEPLERİ 2.4. ÇOCUK ASKER KULLANANLARIN YARGILANMASI 2.4.1. TANRI’NIN DİRENİŞ ORDUSU (LORD’S RESİSTANCE ARMY-LRA) LİDERLERİ DAVASI 2.4.2. SİERRA LEONE ÖZEL MAHKEMESİ (SPECİAL COURT FOR SİERRA LEONE-SCSL) 2.4.3. THOMAS LUBANGA DYİLO DAVASI 2.5. ÇOCUK ASKERLERİN YARGILANMASI 2.5.1. OMAR KHADR DAVASI 2.5.2. JAWAD DAVASI 2.5.3. DİĞER ÖRNEKLER 2.6. DEĞERLENDİRME SONUÇ KAYNAKÇA SİLAHLI ÇATIŞMALARIN ETKİSİNİ VE ŞİDDETİNİ AZALTMAYI AMAÇLAYAN İNSANCIL HUKUKUN TEMEL KAYNAKLARINDAN BİRİ OLAN CENEVRE SÖZLEŞMELERİ VE EK PROTOKOLLERİ’NİN TEMEL MANTIĞINA GÖRE BİREYLER YA SAVAŞÇIDIR YA DA SİVİLDİR. BÖYLE OLMAKLA BERABER GÜNÜMÜZ DÜNYASINDA YAŞANAN ÇATIŞMALARDA BU AYRIMI YAPMAK HER ZAMAN KOLAY DEĞİLDİR. ÖZELLİKLE FİZİKSEL, ZİHİNSEL VE DUYGUSAL YETERLİLİĞE TAM OLARAK ULAŞMAMIŞ OLAN ÇOCUKLARIN SİLAHLI ÇATIŞMALARDA DOĞRUDAN DÜŞMANCA EYLEMLERE KATILMIŞ OLMASI FAİL/MAĞDUR ÇİZGİSİNİ EPEYCE BULANIKLAŞTIRMAKTADIR. ÖTE YANDAN ÇOCUKLARIN KARAR VERME YETİSİNİ NE ZAMAN KAZANDIKLARI, SİLAHLI ÇATIŞMALARA GÖNÜLLÜ OLARAK KATILIP KATILAMAYACAKLARI, KÜLTÜREL FARKLILIKLARIN ÖNEMLİ OLUP OLMADIĞI GİBİ CEVAP VERMESİ ZOR OLAN SORULAR MESELEYİ DAHA DA KARMAŞIK HÂLE GETİRMEKTEDİR. BİRTAKIM ULUSLARARASI HUKUK METİNLERİNDE ÇOCUKLARIN SİLAH ALTINA ALINMAMASI VE DÜŞMANLIKLARDA KULLANILMAMASI YÖNÜNDE HÜKÜMLER OLSA DA AÇIK VE KESİN ÇÖZÜME İHTİYAÇ DUYULAN HUSUSLAR HÂLÂ BULUNMAKTADIR. BUNLARDAN BİRİ DE ÇOCUK ASKERLERİN SAVAŞÇI MI YOKSA SİVİL Mİ OLDUĞU MESELESİDİR. BU ÇALIŞMADA, ÇOCUK ASKERLERİN HUKUKİ STATÜLERİNİN İNSANCIL HUKUKUN TEMEL MANTIĞI ÇERÇEVESİNDE NASIL ELE ALINACAĞI İNCELENMEKTEDİR. UMUT EDİLİR Kİ BU ÇALIŞMADA YER VERİLEN TARTIŞMALARIN HİÇBİR ANLAMININ KALMADIĞI VE SİLAHLI ÇATIŞMALARIN OLMADIĞI BİR DÜNYADA YAŞAMAK SADECE HAYAL DEĞİLDİR