İnşaat Sözleşmesinde İş Sahibinin Temerrüdü

Karşılıklı borç yükleyen sözleşme türünde olan inşaat sözleşmesinde, yüklenicinin inşaatı yapıp teslim etme (meydana getirme) borcuna karşılık, iş sahibi de bedel ödeme borcuyla sorumludur. Kanuni düzenlemede her ne kadar iş sahibinin sadece bedel ödeme borcu açık bir şekilde düzenlenmişse de doktrinde, iş sahibinin ayrıca yükleniciyle işbirliği içerisinde hareket etmesi ve ifaya katılması gerektiği hakkında görüş birliği bulunur. İş sahibinin sorumlu olduğu edimleri ifa etmemesi ya da işbirliğine katılmaması birtakım olumsuz sonuçlardan sorumlu tutulmasına neden olur. Çalışmamızda, iş sahibinin borçlu sıfatıyla temerrüdü ve alacaklı sıfatı ile temerrüdü ayrı ayrı incelenmiştir. Borçlu temerrüdü, borçlu tarafın yükümlü olduğu edimin ifasında genel olarak gecikmesiyle gerçekleştiğinden, iş sahibinin borçlusu olduğu bir edimi ifada gecikmesi, TBK 117 vd. maddeleri gereğince borçlu temerrüdü hükümlerine göre sorumluluğuna yol açar. İş sahibinin, yüklenicinin teslim etmek istediği yapıyı teslim almaması veya yüklenicinin kendi edimini ifasına etkili olan birtakım hazırlık fiillerini yapmaması, iş sahibinin edim ifasına katılmaktan kaçınmasına neden olur. Teslim alma veya hazırlık fiili niteliğinde ifaya katılma külfeti teşkil eden davranışların iş sahibince yerine getirilmemesi, TBK 106 vd. maddeleri gereğince alacaklı sıfatıyla temerrüdüne yol açar.