Harezm Türkçesinde Eylem Kipliği

Kip veya kiplik (modalite) terimini kullanmadan önermelerin modalitesi üzerinde duran ilk kişi Aristo’dur. Onun kipliğe dair görüşleri, kiplik mantığı alanına başlangıç teşkil etmiştir. Mantıkta sistemli bir şekilde işlenen kiplik, sonrasında dilbilim de dâhil olmak üzere pek çok disiplin tarafından ele alınmıştır. Kipliğin tarihi çok eskiye gitmekle birlikte dilbilimde kiplik çalışmaları görece yenidir. Türkçeye dair kiplik incelemeleri ise nicelikçe azdır. Bu çalışma, Harezm Türkçesi metinlerinde eylem kipliği kategorilerinin ve bu kategorileri kodlayan işaretleyicilerin tespiti amacıyla hazırlanmıştır. Harezm Türkçesindeki eylem kipliği işaretleyicilerini ve bu biçimbirimlerin ikincil, üçüncül işlevlerini ortaya koymak, Türkçenin semantik haritalandırılması açısından önem teşkil etmektedir. Bu amaçlar doğrultusunda Harezm Türkçesi ile yazılmış ve yayımı yapılmış metinler (Nehcü’l-Ferâdîs, Husrev ü Şîrîn, Mukaddimetü’l-Edeb, Kısasü’lEnbiyâ, Mu’înü’l-Mürîd, Harezm Türkçesi Kur’ân Tercümesi, Mirâc-nâme) çalışmaya dâhil edilmiştir.